Dużą część naszego życia śpimy, od naszego snu zależy nasze samopoczucie w ciągu dnia oraz poprawne funkcjonowanie naszego organizmu. Bez odpowiedniej ilości snu trudno nam się będzie skoncentrować czy uczyć.

Podczas snu z mózgu usuwane są toksyny, które nagromadziły się w ciągu dnia, dlatego brak snu, ma wpływ niemal na wszystkie tkanki i układy twojego ciała, od mózgu, serca i płuc do funkcji metabolicznych i odpornościowych. Badania pokazują, że chroniczny brak snu lub sen złej jakości zwiększa ryzyko zaburzeń, w tym wysokiego ciśnienia krwi, chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy, depresji i otyłości.

 

Fazy snu

Istnieją dwa podstawowe rodzaje snu: sen o szybkim ruchu gałek ocznych (REM) i sen nie-REM (który ma trzy różne etapy). Każda faza snu jest powiązana z konkretnymi falami mózgowymi i aktywnością neuronalną.

Fazy REM i nie-REM następują po sobie cyklicznie kilka razy podczas snu, w każdym kolejnym cyklu faza REM jest coraz dłuższa i głębsza.

 

Faza nie-REM ma trzy etapy.

Etap 1 jest przejściem od czuwania do snu. Podczas tego krótkiego (trwającego kilka minut) relatywnie lekkiego snu, bicie serca, oddychanie i ruchy oczu są powolne, a mięśnie rozluźniają się.

Etap 2 to okres lekkiego snu, zanim wejdziesz w głębszy sen. Twoje bicie serca i oddech spowalniają, a mięśnie rozluźniają się jeszcze bardziej. Temperatura ciała spada, a ruchy oczu zatrzymują się. Aktywność fal mózgowych zwalnia, ale charakteryzuje się krótkimi impulsami aktywności elektrycznej.

Etap 3 to okres głębokiego snu. To tej fazy snu potrzebujemy, aby poczuć się wypoczętym następnego dnia. Występuje w dłuższych okresach w pierwszej połowie nocy. Twoje bicie serca i oddech spowalniają do najniższego poziomu podczas snu. Twoje mięśnie są rozluźnione i trudno jest nas wybudzić.. Fale mózgowe stają się jeszcze wolniejsze.



Faza REM

Rozpoczyna się pierwszy raz dopiero około 90 minut po zaśnięciu. Twoje oczy poruszają się szybko z boku na bok za zamkniętymi powiekami. Występują fale mózgowe o zmiennej częstotliwości podobne do tych, które możemy zaobserwować w czasie czuwania. Twój oddech staje się szybszy i nieregularny, a twoje tętno i ciśnienie krwi wzrastają do poziomu zbliżonego do czasu w którym nie śpimy. Większość twoich snów ma miejsce podczas snu REM, chociaż niektóre z nich mogą również wystąpić w stanie nie-REM. Twoje mięśnie rąk i nóg zostają chwilowo sparaliżowane, co uniemożliwia ci spełnianie twoich marzeń.

 

Sen zależny od genów

Od genów może zależeć nasze zapotrzebowanie na sen. Naukowcy zidentyfikowali kilka genów zaangażowanych w zaburzenia snu, w tym geny kontrolujące aktywność neuronów oraz geny “zegarowe” takie jak Per, tim i Cry, które wpływają na nasze rytmy okołodobowe i czas snu.

Zidentyfikowano także różne geny związane z takimi zaburzeniami jak: rodzinne zaawansowane zaburzenia snu, narkolepsja i zespół niespokojnych nóg.

 

Badanie snu

W przypadku zaburzeń snu lekarz może zalecić Polisomnografię lub inny test. Polisomnografia zazwyczaj obejmuje spędzanie nocy w laboratorium snu lub centrum snu. Zapisuje twój oddech, poziom tlenu, ruchy gałek ocznych i kończyn, tętno i fale mózgowe przez całą noc. Twój sen zostanie nagrany wideo i audio. Zdobyte w ten sposób dane mogą pomóc określić czy osiągasz odpowiednie fazy snu. Wyniki można wykorzystać do opracowania planu leczenia lub ustalenia, czy potrzebne są dalsze badania.

 

Monitorowanie snu przy użyciu urządzeń

Aby dobrze się wyspać sen należy zaplanować. Najlepiej kłaść się i chodzić spać mniej więcej o tej samej porze. Wraz z postępem technologii na rynku dostępne są urządzenia, które pozwalają monitorować sen, aby określić ile czasu przebywa się w danej fazie snu. Takie dane mogą pomóc w wypracowaniu rutyny pomagającej nam czuć się wyspanym każdego dnia. Smart Watch iHealth Wave dzięki funkcji budzenia przez delikatne wibracje pomoże tobie obudzić się w odpowiednim momencie.